Media greke: Dhëndri i Trump do ta shndërrojë ishullin fantazmë shqiptar, në një projekt turistik miliarda dollarësh! Dashuria e Ivankës me Shqipërinë
Media greke i ka kushtuar një artikull projekteve të Jared Kushner në Shqipëri dhe Serbi si dhe "dashurinë” që Ivanka Trump ka shfaqur për vendin tonë. Sazani, dikur një bazë ushtarake sekrete dhe sot një nga zonat më të paprekura të Mesdheut, njihet për bukurinë e tij natyrore dhe biodiversitetin e pasur, nga shpendët e rrallë deri te breshkat e detit.
Protothema kujton se lidhja e Ivanka Trump me Shqipërinë nisi katër vite më parë, kur ajo dhe Kushner u impresionuan nga Sazani gjatë një vizite të organizuar posaçërisht nga autoritetet shqiptare. Që atëherë, Kushner ka sjellë arkitektë e këshilltarë dhe ka shprehur gatishmërinë për të investuar mbi 1 miliard dollarë në Sazan dhe zonën përreth.
Në të njëjtën kohë, dhëndri i ish-presidentit amerikan po planifikon ngritjen e një “Kulle Trump” në Beograd, në truallin e ish-komandës së ushtrisë serbe të bombarduar nga NATO në vitin 1999. Projekti ka shkaktuar reagime të forta në Serbi, sidomos pasi qeveria hoqi statusin e mbrojtur të godinës për t’i hapur rrugë ndërtimit, duke u akuzuar për mungesë transparence dhe favorizim të investitorëve të huaj.
Media greke sjell edhe kritikat e aktivistëve shqiptarë e serbë, të cilët shprehen të shqetësuar për ndikimin mjedisor, prishjen e hapësirave të mbrojtura dhe përfshirjen e kompanive me rekorde të dyshimta. Për ta, projektet e Kushnerit në Ballkan mbeten më shumë çështje biznesi sesa zhvillimi të qëndrueshëm, ndërsa financimi i madh i ardhur nga Lindja e Mesme shton pikëpyetje për transparencën e investimeve.
Shkrimi i plotë i medias greke:
Sazani, një masë e vogël shkëmbore në mes të Adriatikut, kohët e fundit është bërë i njohur si “Ishulli Trump”: një copë tokë që qeveria shqiptare po përgatitet t’ia japë Jared Kushner për zhvillimin e turizmit.
Në të njëjtën kohë, dhëndri i presidentit amerikan po planifikon njëkohësisht një “Kullë Trump” në qendër të Beogradit, duke provokuar reagime të forta si në Serbi ashtu edhe në Shqipëri.
Siç raporton francezja LePoint në homazhin e saj të gjerë , Sazani duket si parajsë në sipërfaqe. Një “xhevahir i vogël” në Adriatik, një mbretëri gjarpërinjsh, karkalecash, zogjsh dhe, siç thonë, madje edhe disa arinjsh që gjejnë strehë në bimësinë natyrore të livandos së egër dhe pishave treqindvjeçare.
Në verë, disa varka transportojnë turistë nga Vlora fqinje për një not dy-orësh në një plazh të madh, përpara se të shkojnë në shpellën e Haxhi Aliut, piratit të shekullit të 17-të i cili, sipas legjendës, fshehu atje arka me monedha ari. Ishulli është bërë gjithashtu një strehë për breshkat e detit.
Për gjashtëdhjetë vjet, Sazani ishte një bazë ushtarake sekrete, nga e cila sot kanë mbetur vetëm mitralozë të shkatërruar dhe mijëra mina.
Enver Hoxha ishte thellësisht dyshues. Diktatori komunist që sundoi Shqipërinë për gati katër dekada i frikësohej një zbarkimi nga italianët, jugosllavët, amerikanët dhe madje edhe rusët. Pas rënies së regjimit në fillim të viteve 1990, Sazani u bë tokë e askujt, ishulli i fundit i pabanuar në Adriatik.
Dashuria e Ivankës për Sazanin, ushqimet e detit dhe Ramën
“Lidhja e dashurisë” e Ivanka Trump dhe bashkëshortit të saj Jared Kushner me Sazanin është tashmë pothuajse një histori lokale. Ndodhi katër vjet më parë, kur çifti po kalonte pushimet me fëmijët e tyre në Greqi. Në Tiranë, ku qeveria dhe biznesmenët ëndërrojnë të ndërtojnë hotele luksoze dhe numri i turistëve është trefishuar në një dekadë, vizita u pa si një mundësi.
Auron Tare, një ish-arkeolog i cili sapo kishte marrë detyrën si drejtor i përgjithshëm i Shërbimit Kombëtar Bregdetar të Shqipërisë, organizoi një vizitë të përshtatur për nevojat e Trump-Kushner dhe disa investitorëve të tjerë potencialë, përfshirë Nasser al-Khelaifi, kreu i Paris Saint-Germain, dhe një biznesmen nga Emiratet e Bashkuara Arabe. U sigurua një helikopter dhe një jaht luksoz.
Tare i njeh vendet më të mira në zonë. Ai i tregon grupit vilën spektakolare të ndërtuar nga George Tenet, djali i emigrantëve shqiptarë dhe ish-drejtor i CIA-s nën Bill Clinton dhe George Ë. Bush. Ai organizon një drekë në restorantin më të mirë me ushqime deti në zonë, të organizuar nga ish-shoku i tij i skuadrës në basketboll, vetë kryeministri Edi Rama. Në pushtet që nga viti 2013, Rama duket si një njeri i ngrohtë, mesdhetar, informal - dhe ai e njeh personalisht Donald Trumpin, të cilin e ka takuar në samite ndërkombëtare.
Operacioni konsiderohet i suksesshëm nga të gjitha anët. Ivanka Trump dhe Jared Kushner kanë filluar të flasin hapur për atë që mund të bëjnë me ishullin që Shqipëria është gati ta heqë dorë.
Ata po sjellin arkitektë dhe avokatë. Vitin pasardhës, Kushner kthehet në vend. Së bashku me partnerët e tij, ai deklaron gatishmërinë e tij për të investuar pak më shumë se 1 miliard dollarë, jo vetëm në Sazan, por edhe në gjirin e tij, në një rrip të madh toke në veri të Vlorës që aktualisht mbetet i pazhvilluar. Dhjetorin e kaluar, një muaj pasi Donald Trump u rizgjodh në president, Kushner nënshkruan një marrëveshje paraprake për një qira 99-vjeçare.
Entuziazmi i shpejtë i Ivankës për Sazanin ka gjithë shkëlqimin e një historie pushimesh ekzotike. Por, mbi të gjitha, është çështje parash të mëdha. Jared Kushner nuk është thjesht një investitor naiv. Grupi i tij me bazë në Miami menaxhon asete me vlerë disa miliardë dollarë në të gjithë botën, kryesisht në Lindjen e Mesme, ku investitorët sauditë janë partnerët dhe aksionarët e tij kryesorë.
Bizneset në Serbi dhe reagimet
Kushner nuk e zbuloi Ballkanin nga udhëtimi në Sazan. Një nga "udhëzuesit" e tij kryesorë në rajon është Richard Grenell, një ish-ambasador i SHBA-së në Gjermani , të cilin Trump e emëroi si të dërguar të posaçëm në Serbi dhe Kosovë gjatë mandatit të tij të parë.
Grenell është gjithashtu njeriu që negocioi, në emër të Kushner, një marrëveshje të dytë të madhe në rajon: blerjen e një blloku të tërë ndërtesash në qendër të Beogradit.
Vendi, sot, duket si një grumbull rrënojash. Ishte selia e vjetër e ushtrisë serbe, e cila u bombardua në vitin 1999 nga forcat ajrore të NATO-s në luftën e Kosovës dhe që atëherë është braktisur pas rënies së Slobodan Millosheviçit. Për ata nostalgjikë për Jugosllavinë, është një simbol i shenjtë, ndërsa për brezin e ri, i cili ëndërron pranimin e vendit në BE, është një relike e mallkuar.
"Kulla Trump" e ardhshme, siç do të quhet, është planifikuar të strehojë një hotel luksoz, një qendër të madhe tregtare dhe rezidenca luksoze. Për shumë, ajo tashmë është bërë një simbol i biznesit ekstrem dhe praktikave të errëta qeveritare.
Për t'ia dhënë truallin Kushnerit, u miratua një ligj i posaçëm: statusi i ndërtesës si monument në Regjistrin Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore duhej të hiqej.
Marre nga gazeta Tema