Inicineratori- Kukulla frikshmërisht e bukur e Elbasanit dhe Gjiknuri i friksuar
Ishte sot në incineratorin e Elbasanit ministri Gjiknuri, drejtpërdrejt përgjegjës për masakrën mjedisore dhe sociale, që po i bëhet vendit me strategjinë e jashtëligjshme të djegjes së plehrave.
Ai ishte dukshëm i friksuar edhe pse lajmi i dhënë nga mediat kryesore ishte rozë, teksa citonin pjesën e fjalimit të tij, ku edhe vetë Gjiknuri është në rregull me shefin e tij: “Do të ishte mirë që kushdo që do të ishte i interesuar të vinte e ta vizitonte këtë impiant, ta shikonte me sytë e tij që nuk ka as emetime dhe gjithçka këtu është brenda një procesi teknologjik të mbyllur pa probleme për mjedisin”. E gjithë kjo është një e pavërtetë e madhe.
Gjiknuri në një intervistë së fundi gati surprizoi publikun, kur pohoi në një intervistë të tij se TECi i Vlorës është një dështim. Ai e thoshte këtë madje me një lloj krenarie që po e konstatonte e që do bënte diçka për të, duke bërë publikun si pa sy e pa vesh, ndaj faktit që ishte Partia Socialiste, ajo që piketoi dështimin e TECit të Vlorës.
Gjiknuri e ndjen se incineratorët janë dështimi spektakolar i rradhës, si rrjedhoj i keqqeverisjes, ku ai është ndër aktorët kryesor. Duke ditur se në krahasim me 15 vite më parë se teknologjia e informacionit ëshë e tillë që skanon në detaje performancën e çdo kujt, sidomos të personave publik, Gjiknuri nuk mund të mos thoshte diçka, që ti hiqte frikën vehtes, së pari. Ai tha : “Kuptohet, impianti ka nevojë për më shumë mbetje dhe kjo është një çështje që duhet ta trajtojnë bashkitë por edhe qeveria në terma afatgjatë, pasi problemi i mbetjeve do të jetë një problem serioz për Shqipërinë”
Mesazhi i Gjiknurit “impianti ka nevoj për më shumë mbetje” të sjellë natyrshëm në mëndje se po i hapen portat importit të mbetjeve. Kjo bëhet edhe më e besueshme tek sa Kina, tashmë, ja ka mbyllur portat Europës për eksport mbetjesh drejt saj, pasi Kina provoi në kurriz ndotjen e madhe prej djegjes të mbetjeve e sidomos të plastikës. Në këtë frazë kuptohet se sa mbrapsht e sheh problemin Qeveria. Ndërsa në Botë alarmi është se duhet më pak mbetje, Gjiknuri flet për më shumë mbetje. Fjalën ai e ka për më shumë mbetje në incinerator, por përpjekja duhet të jetë sa më pak mbetje në incinerator, pasi qëllimi nuk është biznesi i incineratorit. Qëllimi është paksimi i mbetjeve.
Bëri përshtypje se Gjiknuri nuk e përmendi njëherë të vetme fjalën “riciklim”, pasi po ta përmendëte nuk thoshte dot “më shumë mbetje”, se riciklimi kupton më pak mbetje, nderkohë kur pak muaj më parë “riciklimi” ishte kali i betejës në fushatën e qeverisë për të miratuar ligjin e importit të plehrave.
Nëse shihen gjërat realisht incineratori i Elbasanit nuk do të ketë asnjëherë “më shumë mbetje”, edhe sikur Qeveria të heqi dorë nga riciklimi e atë nga 10% që është sot ta coj në 0% në vend që ta coj 40% sa është në strategjinë e menaxhimit të mbetjeve. Ka 2 faktorë që Qeveria neglizhon me dashje ose në rastin më të mirë nga naiviteti; 1) hapsira rurale prodhon shumë pak mbetje të thata që ka nevojë incineratori, ndersa mbetjet organike në përqindje shumë të lartë komuniteti rural i vetëabsorbon,; 2) terreni dominant malor i Elbasanit dhe gjithë Shqipërisë nuk të mundëson transportin e plehrave nga cdo cep i vendit drejt incineratoreve, qoftë edhe për shkak thjesht të kostos së transportit . Aktualisht të 3 incineratorët e projektuar në vend, bashkë me këtë të Elbasanit kanë më shumë kapacitet se sa prodhon mbetje urbane i gjithë vendi.
Incineratori i Elbasanit po paraqitet si kukull e bukur, por në fakt është i frikshëm. Deri tani ai gjoja po punon, pasi me sasitë e vogla që djeg mund dhe konsiderohet si një testim. Reklamimi i testimit të djegjes së plehrave me financim të shtetit në incineratorin e Elbasanit, si një provë suksesi për ti hapur rrugën incineratorëve të Fierit e Tiranës është i dënueshëm.
Duke krahasuar kapacitetin e incineratorit të Elbasanit me koston e ndërtimit të tij duket qartë se teknologjia, apo paisjet e marra nga kudo, nuk garantojnë standartet e Bashkimit Europian. Aq sa është kostoja e inceneratorit të Elbasanit kushton vetëm impianti i pastrimit të ajrit dhe të ujrave në një vend Europian.
Nëse do të ketë “më shumë mbetje”, sic dëshiron Gjiknuri, atëhere Elbasani do të shohë se po viktimizohet sërish pas viktimizimit të gjatë e të vazhdueshëm prej metalurgjikut.
Vazhdimi i aventurës me incinerator në Fier e Tiranë duhet ndaluar menjëherë, ndryshe kjo avenuturë do përfundoj në një çështje kriminale. Por nëse për dështimin e TECit të Vlorës nuk kanë dalë përgjegjës, për incineratorët përgjegjësia është e pashmangshme.