COP 29 në Azerbajxhan - Samiti i klimës në vendin e naftës

COP 29 në Azerbajxhan - Samiti i klimës në vendin e naftës

Tim Schauenberg

Shumë para janë në rrezik në konferencën e OKB-së për klimën COP 29 në Baku të Azerbajxhanit. Kreu i shtetit po nxit investimet në naftë e gaz. Dhuna ndaj kundërshtarëve.

Në gusht 2014, gazetari investigativ dhe aktivisti për të drejtat e njeriut Emin Huseynov kishte frikë për lirinë dhe jetën e tij. "Atëherë filloi represioni dhe shumica e kolegëve të mi u arrestuan," thotë 44-vjeçari, i cili tani është një kritik i shquar i Ilham Aliyev, kreut autokratik të Azerbajxhanit, bashkëthemelues i Institutit për Lirinë dhe Sigurinë e Gazetarëve në vendin e tij. Ai tani jeton në Zvicër për arsye sigurie.

Në vitin 2014, Huseynov kërkoi mbrojtje në ambasadën zvicerane në Baku. Sot jeton në mërgim. Huseynov nuk mund të kthehet në atdheun e tij. Dhjetra kritikë të tjerë të qeverisë dhe aktivistë të mjedisit janë aktualisht në burg në Azerbajxhan, sipas organizatës joqeveritare Human Rights Watch.

Ky është vendi ku komuniteti ndërkombëtar është mbledhur për konferencën e klimës, COP29, nga 11 nëntori për të folur për krizën klimatike dhe të drejtat e njeriut dhe për të negociuar financimin e drejtë të mbrojtjes globale të klimës.

Presidenti Alijev "trashëgoi" postin nga babai Fotografi: Azerbaijani residential Press Office/AP/dpa/picture alliance

Si mikpritës dhe negociator, Azerbajxhani dëshiron të punojë drejt qëllimeve të Marrëveshjes së Parisit për Klimën: pajtueshmërinë me objektivin 1.5 gradë, më shumë mbrojtje klimatike, transparencë, mbështetje financiare për vendet në zhvillim dhe drejtësi për klimën.

Naftë dhe gaz - "Një dhuratë nga Zoti"?

Tradicionalisht shteti organizues luan një rol ndërmjetësues midis 196 vendeve pjesëmarrëse në konferencën për klimën. Por kreu i shtetit të Azerbajxhanit, Aliyev, e ka bërë tashmë të qartë se ku mund të qëndrojnë prioritetet e tij në tryezën e bisedimeve të konferencës për klimën.

"Fakti që ne kemi rezerva nafte dhe gazi nuk është faji ynë. Është një dhuratë nga Zoti," tha Aliyev në Dialogun e Klimës në Petersberg në Berlin në prill, përpara ministres së Jashtme, Annalena Baerbock, dhe kancelarit federal Olaf Scholz.

Hapja e samitit në Baku

Ai do të mbrojë të drejtën e vendeve për të investuar dhe promovuar lëndët djegëse fosile, për të çuar përpara prosperitetin e vendit të tij dhe për të luftuar varfërinë, vazhdoi Aliyev. Energjia elektrike e mikpritësit të COP-it përbëhet nga 93 për qind lëndë djegëse fosile. Në analizën e Climate Action Tracker, një aleancë e organizatave të ndryshme joqeveritare, Azerbajxhanit i jepet vlerësimi më i keq për mbrojtjen e klimës - në të njëjtin nivel me vendet prodhuese të naftës, Arabinë Saudite, Rusinë dhe Iranin. "Ka investime të mëdha në lëndët djegëse fosile dhe masat për mbrojtjen e klimës janë minimale," thotë Niklas Höhne nga organizata joqeveritare New Climate Institute në Këln. Vendi nuk ka ende një objektiv të emetimeve zero.

Problemet me mbrojtjen e klimës

"Alijevit nuk i intereson klima”, thotë Huseynov. Ai është i shqetësuar kryesisht për legjitimimin e presidencës së tij. Aliyev mori postin e kreut të shtetit të Azerbajxhanit nga babai i tij në 2003. Këtë vit ai u konfirmua si president në zgjedhjet e parakohshme që vëzhguesit e OCDE i kritikuan si të parregullta dhe jodemokratike. "Njerëzit janë ende të varfër, edhe pse ne fitojmë miliarda nga eksporti i naftës dhe gazit," tha Huseynov.

Sipas Climate Action Tracker, potenciali i energjisë diellore dhe të erës dhe prodhimi i hidrogjenit të gjelbër për eksport është i madh. Megjithatë, përkundër disa investimeve, ai përdoret shumë pak. Në një analizë, organizata supozon se emetimet e vendit do të rriten me 20 për qind në vitet e ardhshme.

Vendet pritëse zgjidhen sipas një sistemi të rotacionit rajonal të Konventës kornizë të OKB-së për ndryshimet klimatike (UNFCCC). Pesë grupet rajonale - Amerika Latine, Karaibet, Afrika, Azia, Paqësori, Evropa Lindore dhe Evropa Perëndimore dhe vende të tjera - zgjedhin vendin pritës. "Negociatat për klimën do të kenë sukses vetëm nëse keni një presidencë të fortë dhe shumë të besueshme,” tha Höhne. Megjithatë, Azerbajxhani deri më tani është paraqitur më mirë se sa është në të vërtetë, kur bëhet fjalë për mbrojtjen e klimës, tha Höhne.

DW